Od 17. kwietnia do 20. czerwca 2010 w Muzeum Podróżników im. Tony'ego Halika prezentowana będzie wystawa poświęcona działalności Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Zapraszamy!

Na początku ubiegłego wieku wraz ze wzrostem zainteresowania Zakopanem, tatrzańskimi szczytami i górskimi wycieczkami pojawił się problem niesienia pomocy osobom, które podczas swoich wędrówek i wspinaczek zabłądziły lub uległy wypadkowi. Pierwszymi nieformalnymi ratownikami byli pasterze oraz przewodnicy górscy. Konieczność zawiązania Towarzystwa Ratunkowego uzmysłowiła dopiero tragiczna śmierć znanego kompozytora – Mieczysława Karłowicza pod lawiną na stoku Małego Kościelca (8 lutego 1909 r.). Echo tego wydarzenia rozniosło się po całej Polsce. Projekt powołania stowarzyszenia zajmującego się ratownictwem górskim powstał w 1908 roku staraniem społeczników i działaczy 29 października 1909 roku zarejestrowano stowarzyszenie ratownicze i dzień ten uważa się za datę powstania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. TOPR za swój symbol przyjęło błękitny krzyż na białym polu. Pierwszym naczelnikiem TOPR został Mariusz Zaruski, a jego zastępcą Klemens Bachleda. Działalność Pogotowia stała się głośna w całym kraju za sprawą bohaterskiej śmierci Klemensa Bachledy podczas akcji ratunkowej po taternika Stanisława Szulakiewicza. Postać Klimka urosła wtedy do rangi symbolu i ikony najważniejszych TOPR-owskich idei. W 1952 roku powstało w Polsce Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe wciągając w swoje struktury TOPR jako jedną z sekcji regionalnych. Jednak trzon merytoryczny ratownictwa górskiego nadal wywodził się z Tatr. 19 maja 1990 roku członkowie Grupy Tatrzańskiej GOPR uchwalili usamodzielnienie się swojej sekcji i powrót do jej pierwotnej nazwy, czyli do Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. 13 listopada 1991 roku zostało ono zatwierdzone sądownie, jako oddzielna organizacja.

Z uwagi na długie tradycje górskie kultywowane w Toruniu przez Klub Wysokogórski, a także spektakularne osiągnięcia toruńskich himalaistów, Muzeum Okręgowe w Toruniu podjęło się wspólnie z przedstawicielami TOPR-u zorganizował jubileuszową wystawę poświęconą ratownictwu w Tatrach. Celem ekspozycji jest zaprezentowanie Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, jako nowoczesną i wysoce profesjonalną służbę ratunkową wykorzystującą wszelkie dostępne zdobycze techniki dla ratowania ludzi potrzebujących pomocy w górach.Na licznych fotografiach prezentowanych na wystawie ukazane jest w ujęciu historycznym ratownictwo lawinowe, jaskiniowe, powierzchniowe, przywyciągowe oraz ratownictwo prowadzone z powietrza. Uzupełnieniem ilustracji jest historyczny już sprzęt ratowniczy: nosze francuskie, bambus z siatką oraz tobogan – dawniej służące do transportu poszkodowanego. Inne eksponaty to stare narty z fokami, kijki narciarskie, kompletny strój ratownika, a także tradycyjne wyposażenie ratownika – wspinacza: młotek skalny, czekany, karabinki i haki oraz liny sizalowe i konopne. Dziś ratownicy posługują się nowoczesnymi metodami działania, wśród których najważniejszą jest wykorzystanie techniki długiej liny wykorzystując helikopter, mogący dotrzeć do miejsca wypadku w kilkanaście minut, zwiększając tym szansę przeżycia poszkodowanego.